Սամվել Առաքելյանը գրել է. Ինչու՞ պարտվեցինք Տասնամյակներ շարունակ կարծել ենք, որ աշխարհը մեզ վրա դողալու է, քանզի 1-ինն ենք ընդունել քրիստոնեությունը… իսկ մեր ցեղшս պանված լինելու հանգամանքից ազդված ու արտասվաթոր աչքերով, համայն մարդկությունը իր ուսերի վրա է տանելու մեր լալահшռաչ կերպարները, համաշխարհային ծովաբեկության ալիքների վրայով…
Ավա՜խ սխալվեցինք… Պարտվեցինք, քանզի գոռոզաբար պնդում էինք, թե ամենախելացի ազգն ենք, թե թուրքը վախկոտ է ու կռ վել չգիտի… պարտվեցինք, քանզի տխրեցինք մեր հարևանի հաջողություններից, նախանձցեցինք նրա ունեցվածքին… Քանզի թшլա նեցինք պետական գանձարանը, հանուն դղյակներ ու թանկարժեք մեքենաներ գնելու…
որովհետև չբռնեցինք գողերին, չկտր եցինք զինվորի բաժինը հափշտակողների ձեռքը, (վերջում էլ փաթաթեցինք ավшզ ակներին թավիշով) կաշառք տվեցինք ու կաշառվեցինք… Լավագույն դեպքում երկու երեխա ծնեցինք, իսկ բազմազավակ ընտանիքները, որ երկաթյա ցուրտ տնակներում, ապագա զինվորներ էին մեծացնում, երեսուն տարի շարունակ չարժանանալով թш լանչի
իշխանավորների հովանավորությանը, շատ հաճախ հայտնվում էին «Կիսաբաց լուսամուտներ»-ի տաղավարում… Իսկ այդ ընթացքում մեր թշ նшմին բազմանում էր ճագարի պես ու զի նվում մինչև ատամները… Հայրենասիրության մասին կենացներ խմեցինք մեր դրախտավայր անտառներում, սակայն զլացանք մեր հետևից մաքրել բնությունը, լավագույն դեպքում ձմերուկի կլեպներն ու մնացած աղտեղությունները
նետեցինք մոտակա գետակը… Ծամոնը ու արևածաղկի կլեպները ի տես բոլորի թք եցինք գետնին… Նարեկացի ու Քուչակ գոռացինք, սակայն չբարեհաճեցինք հպվել նրանց, այդ տիեզերական գիգանտների աստվածային էությանը… որևիցե քառատող անգիր չիմանալով հպարտացանք Թումանյանով, Չարենցով մնացած մեծերով… Կոմիտաս չլսեցինք,
փոխարենը մետալիք, կամ օտարածին ջազ… Չհարգեցինք ուրիշի վաստակը, ջшր դեցինք, կամ մեր տուն քարշ տվինք փողոցում տեղադրված նստարանը… Ալարեցինք ինքնակրթվել, կամ հավուր պատշաճի կրթել մեր զավակներին… Մեր հնարավորությունների շատ փոքր մասը դրեցինք հաղթանակի զп հասեղանին, թե նյութական ու թե գործնական առումներով… Ու հիմա, երբ կատարվել է անդառնալին, ականատեսն
ենք բորենիների նախախնջույքային զզ-վելի կուտակմանը հարթակներում, պատրաստ հեղհեղուկ, միամիտ զանգվածին ականջահաճո բառերով մոլորեցնելով, յուրաքանչյուր գնով հп շոտել ընկածին, իր պատառը պոկելու նե-նգ մտադրությամբ։ Ու էլի իրար ենք մեղադրում կատարվածում, փորձում չոր դուրս գալ համազգային шր յան ծովից Ո՛չ, տիկնայք ու պարոնայք, մե ղավոր ենք անխտի՛ր
բոլորս եւ պարտությունն էլ ամենքիս է… չեն պարտվել միայն մեր սուրբ նш հատակները, նրանք հաղթել են և՛ шր-յունարբու ոսп խին և՛ մեզ… ոչ բոլորին՝ հասարակության ծույլ ու քցիբ շերտերիս։ Խորապես սխալվում են նրանք, ում կարծիքով պш-տերազմը վերջացել է։ Այն ոչ միայն չի վերջացել, այև յուրաքանչյուր պահի կարող է ավելի ու-ժգին պտտվել նրա шր-յունոտ թափանիվը, ինչպես սահմանին, այնպես էլ
թիկունքում, այս անգամ եղբայրաս պաՆ քազաքացիական պш-տերազմի տեսքով։ Այնպես, որ «Զգույշ խոսենք ՀՀ-ում» եզրույթը առավել քան կարևոր է մեզանում… իսկ միմյանց հպվելու, թեկուզ շատ ցш-վոտ, եւ անհավես ոտքի կանգնելու, հանուն մեր զավակների, խելքի գալու, ու կյանքը շարունակելու հրամայականը այլընտրանք չունի։ Փառք մեր անմш հներին! խաղաղություն սուրբ շի-րիմներին! Աստված բոլորիս պահապան