Lragir.am-ը գրում է. Տարօրինակ կլիներ կոմունիզմից հեռացած ՌԴ-ին պահանջներ ներկայացնել Մոսկվայի և Կարսի պայմանագրերի առումով, որոնք ստորագրել են բոլշեւիկները, հայտարարել է հայ ազգի բազմաչարչար բարեկամ, Լազարեւսկի կոմիտեի համակարգող, ՌԴ Պետական դումայի ԱՊՀ հարցերի և
հայրենակիցների հետ կապերի կոմիտեի անդամ, պատգամավոր Կոնստանտին Զատուլինը: Նրա խոսքով՝ կարելի է ինչքան ուզում եք վերլուծել ու ապացուցել Ռուսաստանի այն ժամանակվա կառավարության ապաշնորհությունը, պատմական մեղ քը կամ կարճատեսությունը, ինչպես նաեւ Լենինի հրш մանագրերը
Թուրքահայաստանի մասին, որոնք փաստացի սահման էին գծում տասնամյակների ընթացքում այս մասում ՌԴ-ի տարածքային ձեռքբերումների տակ: Զատուլինը ընդգծել է ՌԽՖՍՀ ի լրջագույն դերը Քեմալ Աթաթուրքին աջակցելու և նրա հաղթանակի հասնելու գործի մեջ, իսկ Թուրքիան շնորհակալությամբ է պատասխանել 2-րդ աշխարհամш րտի տարիներին և դրանից հետո, երբ դարձել է ՆԱՏՕ-ի անդամը:
«Անցյալը կարելի է տարբեր ձև գնահատել, բայց ես կողմնակից չեմ, որ մենք հիմա վերադառնանք 1921թվականի պատմությանը», նշել է պատգամավորը: Զատուլինը որպես հայ ազգի բարեկամ էական խոստովանություններ է անում: Ինչ ասես արժեր նրա այն հայտարարությունը, որ Ռուսաստանն է թույլ տվել պш տերազմը ԱՀ-ում: Ինչ վերաբերում է 1921 թ-ի
պայմանագրի մասին հայտարարությանը, այն պարզապես անգնահատելի է, նկատի ունենալով այս թեմայով խորհրդային ու հետխորհրդային շրջանի տաբուն ՌԴ-ում ու ՀՀ-ում: Հայաստանում հազվագյուտ զլմ-ներ ու մեկնաբաններ են խոսում այս թեմայով, խորհրդարանում միայն մեկ պատգամավոր համարձակվեց բարձրացնել այդ հարցը: Ռուս-թուրքական տվյալ պայմանագրով Ռուսաստանն Թուրքիային
նվիրեց Կարս-Արդահանը, Արարատը, Նախիջեւանը: Ընդ որում, Թուրքիայի կողմից նման պահանջներ չկային: Քեմալը Կարսում համաձայն էր հանրաքվեի, Արարատի և Նախիջեւանի մասին նախապես խոսք նույնիսկ չկար: Դա նախքան ռուսների հետ համաձայնությամբ Կարսի նահանգի հայ բնակչությունը 1920 թվականին կп տորելն էր: Էրդողանը հայտարարել է, որ մեծ շուքով պատրաստ են նշել պայմանագրի 100 ամյակը,
որով էլ գծագրվել են իր պետության արեւելյան սահմանները 1923 թվականին Լոզանի կոնֆերանսում:Հայաստանին կենսական տարածքներից զրկումը և անպաշտ պանունակ սահմանները Ռուսաստանի ցանկությունն էին: Զատուլինն ասում է, որ տվյալ պայմանագրերի մասով Ռուսաստանին պահանջներ ներկայացնելը տարօրինակ կլիներ: Այդ պարագային հարց է ծագում՝ իսկ ինչ
գործ ունի «կոմունիզմից հեռացած Ռուսաստանը» Ղրիմում: Հայկական շրջանում ռուս-թուրքական գործակցությունը տեղի է ունենում 1921 թ-ի պայմանագրի տառի ու ոգու շրջանակում ու տրամաբանությամբ, եւ այդ առումով Ռուսաստանն, անկախ բոլշեւիկյան կամ պուտինյան լինելուց, այդ քաղաքականության շարունակողն է ու պատասխանատուն: 2020 թվականի պш տերազմն ու «հետպш տերազմյա կարգավորումները» տեղի են ունենում ռուս-թուրքական
համաձայնություններով (այդ մասին հայտարարել են ՌԴ-ի ամենաբարձր պաշտոնյաները), որը 1921 թ-ի պայմանագրի շարունակությունն է: Զատուլինը մեկ այլ կարեւոր խոստովանություն էլ է անում՝ ՀՀ-ն, հայկական կյանքերը ՌԴ-ի համար Թուրքիայի հետ համաձայնությունների մանրադրամ են: Նա կարող էր նաեւ օրինակ բերել, որ 1921 թվականի հայկական տարածքները նվիրելով, Ռուսաստանը նաեւ թուրքական զп րքը մտցրեց
արդեն Խորհրդային ՀՀ՝ ավարտին հասցնելու թուրքահայերի կп տորածները: 1921-23 թվականներին սպш նվեց 300-400 հազար հայ, մնացորդներին տեղափոխեցին Ռուսաստանի խորքերը: Այդպիսով, Ռուսաստանը երաշխիքներ էր տալիս թուրքերին, հայկական հնարավոր պահանջների չեզոքացման հարցի մեջ: Էնպես որ, պահանջները Ռուսաստանին ոչ միայն տարօրինակ չեն, այլ նաև՝ տեղին, ՀՀ-ի դեմ հերթակահանցագործության՝
2020 թ-ի պш տերազմի ու ՀՀ-ի մասնատման ֆոնին: Հայաստանը պետք է պատրաստ լինի ՌԴ-ից ու Թուրքիայից պահանջով, կամ այլ պատեհ առիթով վերաինտեգրել Կարս-Արդահանը, Արարատն ու Նախիջեւանն իր իրավասության տակ: Դա ՀՀ պետության ինքնիշխանության և արժանապատվության ցուցիչն է: ՀՀ-ում Ր Հարավային Կովկասում Ռուսաստանի ներկայությունը գին ունի, ու այդ գինը քարոզչական, շան տաժի և սպա ռնալիքի միջոցով կերտված «փրկչությունը» չէ: Դրան Հայաստանում անգամ արդեն անհույս ռուսասերները չեն հավատում: